Onder leiding van de professoren François Serneels en Matthias Gosselin en verantwoordelijken van de Chinese Diensten voor Landbouw en Opvoeding, zijn in het voorjaar een twintigtal studenten van de Hogeschool Condorcet uit Ath naar het centrum van China getrokken in het kader van een studie- en uitwisselingsreis. Ze bezochten er de autonome stadsgemeenschap van Chongqing en de provincie Hubei. Landbouwleven vergezelde hen op deze ontdekkingstocht.

V oor de studenten in de landbouw van de tropische streken, de agro-industrie en leefmilieu bood deze reis een uitstekende gelegenheid om kennis te maken met het kloppende hart van deze Aziatische reus, de tweede belangrijkste economische macht ter wereld na de Verenigde Staten. De reis was het resultaat van een vruchtbare en goed onderhouden samenwerking, gevoed door veelvuldige en nauwe contacten sedert 1999. Ze liet hun een zeer diverse tropische landbouw ontdekken - rijst, soja, thee, aardappelen, citrusvruchten, medicinale planten,… - en bood hun ook een blik op traditionele verwerkingstechnieken zoals distilleerderij, fabricatie van vruchtensap, tofu, noedels, specerijen,.... Hun bezoek aan het grootste land in Azië omvatte eveneens een luik verbonden aan onderzoek en ontwikkeling door een bezoek aan instituten en laboratoria en proefveldbezoeken.

“China is een ideale bestemming om kennis te maken met de uitdagingen verbonden aan een spectaculaire economische, industriële en stadsontwikkeling, maar eveneens met het contrast van een onderontwikkeld platteland dat men met alle middelen wil moderniseren en professionaliseren”, zo onderstreept François Serneels, gepassioneerd expert van deze Republiek met XXL-maten.

De autonome stadsgemeenschap van Chongqing is nog veelal onbekend buiten de grenzen van China, maar ze vormt werkelijk een economische long in het westen van het land, dat gedurende lange tijd heeft geleden onder het bergachtig karakter van de streek.

Maar, naast dat technisch-economisch luik, dragen ook het menselijk, sociaal en cultureel aspect bij aan de Chinese ervaring, waardoor de toekomstige gediplomeerden konden kennismaken met de culturele, artisanale en culinaire rijkdommen van het land, maar eveneens om landbouwkundigen, landbouwers en studenten uit China te ontmoeten met een open blik.

Op uitnodiging van de Academie voor Landbouwwetenschappen van de prefectuur Enshi, begon de groep studenten zijn tocht met een etappe van enkele dagen in de zeer arme plattelandsregio van de provincie Hubei, aan de grens met de autonome stadsgemeenschap van Chongqing (zie kaart). De studenten hebben vervolgens enkele aspecten van een grote industriële stad en zijn platteland ontdekt in het district Fuling, alvorens gedurende enkele dagen het tamelijk moderne universitaire district van Beibei en de metropool Chongqing te bezoeken.

Hubei is één van de landbouwprovincies van deze Aziatische reus. Ze is bekend als de provincie van de ‘rijst en de vis’ en is gelegen in het centrum en oosten van het onmetelijke land. “Ze maakt deel uit van de zeer arme streken van het land. Het gemiddeld inkomen in de landelijke gebieden van deze provincie bedraagt ongeveer 3 euro per persoon per dag, tegenover 5 euro als gemiddelde van de landelijke gebieden in China en meer dan het drievoudige voor de stedelijke gebieden in het land”, zo licht Serneels toe.

De studenten van de Hogeschool Condorcet ontdekten er een bergachtig gebied – het Wulinggebergte – met daarop de kleine theeplantages in terrasvorm en percelen aardappelen die genieten van het vochtig subtropisch klimaat dat er wordt beïnvloed door de moesson.

De thee is er een echt instituut. De Ruibom Tea Factory verwerkt 8 ton brutobladeren per jaar tot ongeveer 1.500 kg gedroogde thee van het type Enshi Yulu, één van de meest vermaarde theesoorten van het land. De theebladeren worden op de plantages door meer dan duizend pluksters geoogst. Daarna volgen zeven stappen: stomen bij 150°C, mengen, dehydratatie bij 100-120°C, rollen, stof verwijderen, calibratie en sortering.

Ook koolzaad is goed vertegenwoordigd in sommige dorpen, wat blijkt uit een landschap dat gedomineerd wordt door de verblindende gele bloei die de meeste van de terrassen bedekt.

Een andere bijzonderheid is de aanwezigheid van talrijke bijenkorven, tot zelfs op de balkons van de huizen en op de binnenkoer van de woningen.

Komen we ook even terug op de aardappel. Die is opgeklommen van zijn traditioneel statuut van ‘groente’ naar het vierde belangrijkste basisvoedingsmiddel, na rijst, tarwe en maïs. Die aardappel geniet nu de speciale belangstelling van een onderneming uit de stad Enshi. Yamai Foodstuff Ltd verwerkt inderdaad aardappelen tot zetmeel dat wordt opgenomen in een heel gamma voedingsmiddelen zoals biscuits, brood, patisserie,….

Vermelden we eveneens nog het bezoek aan de Academie voor Landbouwwetenschappen van Enshi, waarvan de voornaamste activiteiten zich richten naar de aardappel, thee en voedingsmiddelen rijk aan selenium. De bodem in de streek van deze stad is inderdaad zeer rijk aan dit element. De studenten hebben in de serres van deze zeer vermaarde Academie tal van productietechnieken van hydrocultuur, aerocultuur of teelt op substraat, met zeer gevarieerde dragers, kunnen ontdekken. Die teeltwijzen maken een organisatie in ‘verticale tuinen’ mogelijk. De studenten hebben ook een bezoek gebracht aan de laboratoria voor in vitro vermeerdering van aardappelen, gember en andere gewassen.

Een volgende etappe in het bezoek van de studenten was de stad Fuling, hoofdstad van een industrieel district, gelegen aan de boorden van de beroemde stroom Yangze, en het omringende platteland. De stadsagglomeratie kent er een ongeremde groei. In het begin van deze eeuw, bij het onder water zetten van het gebied vóór de Drie Kloven Dam, werd de originele stad aan de boorden van de Yangze grotendeels afgebroken en het gedeelte dat niet was afgebroken raakte volledig overstroomd door het bekken voor de stuwdam. Het waterpeil is 175 meter gestegen en er werd een nieuwe stad gebouwd op de flanken van de vallei.

Gelegen op een dertigtal kilometer van Fuling, in een streek die sedert de Middeleeuwen beroemd is om haar litchi-plantages, werd het dorp Muhe volledig gemoderniseerd en is op die manier getuige van de nieuwe landbouwpolitiek van China, de ‘New rural construction’. De lokale partijsecretaris Liu Jiaqi schetst daarvan een beeld aan de hand van vier grote assen: renovatie van de woningen, aanleg van nieuwe infrastructuur (wegen, afwatering, stromend water), verbetering van het leefmilieu (ophaling van afval, warmte- en zonnepanelen) en ten slotte het introduceren van nieuwe landbouwpraktijken die landbouw en toerisme combineren (aanleg van groene ruimten,…).

In dit dorp, dat recent nog door partijleider Xi Jinping als voorbeeld werd gesteld, is het gemiddeld inkomen per persoon gestegen van 1.700 naar 2.300 euro per jaar, dankzij de ‘gestimuleerde’ vervanging van een groot deel van de traditionele voedselteelten (rijst, koolzaad, aardappelen, zoete aardappelen) door boomgaarden met longan-bomen (dragers van een vrucht die lijkt op de litchi), Japanse mispel, litchi en vooral navelsinaasappels, waarvan de productie bestemd is om op de markten te verkopen. Sommige soorten navelsinaasappels geven vruchten die zeer lang op de boom kunnen bewaard worden, waardoor de markten gedurende een lange periode bevoorraad kunnen worden met verse vruchten en de opslagkosten in koelcellen verlaagd kunnen worden.

Tot voor kort werden in de dorpen 60% voedingsteelten en 40% verkoopbare gewassen (boomgaarden bijvoorbeeld) geteeld om de voedselvoorziening van de bevolking te verzekeren. Nu wordt er door het beleid naar gestreefd om die verhouding om te keren, met als doel een voldoende inkomen aan de landbouwers op te leveren.

Gelegen in het geografisch centrum van China, langs de boorden van de Yangtze , juist vóór de Drie Kloven stuwdam, vormt de industriële megapool van Chongqing (meer dan 8 miljoen inwoners) de voornaamste ontwikkelingspool van wat men het ‘Westen van China’ noemt, een reeks provincies die demografisch weliswaar belangrijk zijn, maar economisch minder ontwikkeld dan deze aan de oostkant van het land. Het is in deze reusachtige agglomeratie en in het tamelijk moderne universitaire district van Beibei, dat de studenten hun zeer contrastrijk bezoek, rijk aan ontmoetingen, emoties en verrassingen, hebben afgesloten.

Chongqing blijft de Chinese provincie met de snelste economische groei, dankzij de weloverwogen industriële keuzes om te groeien met elektronica, de automobielsector en de elektromechanica.

“De landbouw maakt nog de helft uit van de beroepsbevolking van deze stadsgemeenschap van meer dan 80.000 km2 en krijgt voortdurend aandacht om redenen van veiligheid van voedselvoorziening van de bevolking, niettegenstaande de relatieve afname van het economisch gewicht. Het inkomen van de landbouwers, die gemiddeld 0,5 ha per familie uitbaten, bedraagt ongeveer een derde van dit van de stadsbewoners, wat een massale exodus meebrengt van jongeren en volwassenen die van het platteland naar de stad trekken om er te gaan werken. Dat fenomeen wordt nog gestimuleerd door de overheid, met als doel de beschikbare landbouwoppervlakte per familie te verhogen voor de landbouwers die ter plaatse blijven. De overheid wil de landbouw meer professionaliseren en moderniseren (mechanisatie) op bedrijven tussen 5 en 10 hectaren, zodat de landbouwers een inkomen kunnen verwerven dat gelijkwaardig is aan dit van de stadsbewoners”, zo legt professor Serneels uit.

De ontwikkeling van de wegenstructuur en aanleg van nieuwe spoorwegen, vormen een sleutelelement in de huidige activiteit, met de bouw van duizenden bruggen en tunnels omwille van het bergachtig gebied.

Ook de woningenmarkt groeit er spectaculair. In 2015 nam de stadsbevolking reeds 50% in van de totale bevolking en het urbanisatieprogramma voorziet dat dit tegen 2020 zou kunnen oplopen tot 60% of zelfs 70%. Chongqing-stad herbergt een belangrijk deel van deze bevolking met ongeveer 13 miljoen mensen die wonen binnen de grote ring van 160 km die de stad omringt.

Chongqing is eveneens een educatieve pool en in het bijzonder een zeer belangrijk universitair centrum dat het Westen van China bedient. Op gebied van landbouw herbergt het district Bebei, juist ten noorden van deze agglomeratie, de prestigieuze South West China Agricultural University, één van de voornaamste academische instellingen op dat vlak in China.

Naar Marc de Neuville en François Serneels

H et bezoek van 7 april aan het dorp Tujiazhai, in het landbouwgebied Laifeng, was om meer dan één reden exemplarisch: een schitterend landschap, perzikboomgaarden die door 200 families in een coöperatie worden uitgebaat als voorbeeld van de politiek van bestrijding van de armoede in deze streek en ten slotte een ‘Taobao Shop’.

Professor François Serneels legt uit: “Enkele technisch-logistieke ondernemingen (waaronder Alibaba via haar filiaal Ant Financial) werden aangesproken om in elk dorp een contactbureau op te richten, een Taobao Shop. Die wordt beheerd door een jongere die speciaal voor dat doel werd opgeleid. Die shop levert hem een gekwalificeerde en goed betaalde betrekking op in een landbouwgebied waaruit hij afkomstig is en versterkt terzelfdertijd de algemene ontwikkeling van het dorp. Die jongere moet de contacten verzekeren voor de e-commerce tussen de dorpelingen en de buitenwereld en dit in de twee richtingen: e-marketing en verkoop door de dorpelingen van landbouw- en artisanale producten enerzijds en anderzijds ook de aankoop door de dorpelingen van alle producten afkomstig van buiten het dorp.

In het begin zorgt deze shop voor nieuwe afzetgebieden voor de producten uit het dorp en de voorziening van kwaliteitsvolle producten tegen een betere prijs. Bovendien kan elke deelnemer een ‘vertrouwensindex’ krijgen. Hoe meer transacties hij op een eerlijke en transparante manier afsluit, hoe meer ‘respectpunten’ hij krijgt. Vanaf een zeker aantal van deze punten geven ze recht een microkrediet zonder garantievoorwaarden. Dat krediet kan praktisch onmiddellijk worden opgenomen en op elk ogenblik worden terugbetaald, wat aan de ondernemende dorpelingen toelaat om alle kansen voor micro-ondernemingen, die hen snel een inkomen kunnen opleveren, te grijpen. Kuikentjes en voeder aankopen om pluimvee af te mesten en te verkopen, werktuigen aankopen, e.a... Dat alles zou onmogelijk zijn met kredieten van de bank voor de kleine landbouwers, die reeds moeilijk toegang tot de banksector hebben, en wordt het wel dankzij dit systeem van microkredieten.

Landbouwleven De Landelijke Uitgeverijen Koningsstraat 100 1000 Brussel

Tel. Abo. : 02/730.33.09 Tel. Pub administratie : 02/730.33.15 Tel. Zoekertjes : 02/730.33.17 Tel. Juridischedienst : 02/730.33.17

© Rossel & Cie - 2022 — Algemene verkoopsvoorwaarden — Copyright — Privacy